The interview I like it. by myself

1ဒီႏွစ္စ ရင္ စကတည္းက ေျဖလိုက္ရတဲ့ အင္တာဗ်ဳးနဲ႕ ကိုယ္ေျပာလိုက္ရတဲ့ စကားေတြ အမ်ားအျပားျဖစ္ခဲ့တယ္။ ဒါေပမယ့္ တစ္ခု တည္းကိုသာရည္ရြယ္ခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါကေတာ့ ကၽြန္ေတာ္တို႕အေနနဲ႕ အားလံုးကို တိုးတက္ေစခ်င္ရင္ ကိုယ္တိုင္လဲ တိုးတက္ ေအာင္ အေသအျခာ ႀကိဳးစားရမွာျဖစ္ပါတယ္။

1.   ကုိေဇာ္ေဇာ္မ်ဳဳဳိးလြင္ အေနနဲ႔ အုိင္တီေလာကကုိ ဘယ္အခ်ိန္ကတည္းက စတင္၀င္ေရာက္ခဲ့ပါလည္း။

ကၽြန္ေတာ္ ၂၀၀၅ ေလာက္ကစၿပီး ဒီဘက္ပိုင္းကို ၀င္ေရာက္လုပ္ကိုင္လာတာျဖစ္ပါတယ္။

2.ဘေလာ္ဂါတစ္ေယာက္အေနနဲ႔ ဘာေတြမ်ားေရးသားေဖာ္ၿပီး ဘယ္လုိဘေလာ့အမ်ဳိးအစားမ်ဳိးေရးသားပါသလဲ။

ဘေလာက္ဂါ တစ္ေယာက္အေနနဲ႕ေတာ့ ကိုယ္ပိုင္ဖန္တီးတဲ့ အႏုပညာေတြ အေၾကာင္း၊ ဂ်စ္ကားအေၾကာင္းနဲ႕ ကိုယ့္ ပါစင္နယ္အျမင္ေတြကို ေရးသားခဲ့ပါတယ္။ ကာတြန္းလို သႀကၤန္လို စုေပါင္းၿပီး ေရးသား တဲ့ ဘေလာက္ေတြလဲ စတင္ခဲ့ပါတယ္။ ေနာက္ပိုင္းေတာ့ ကိုယ့္တကိုယ္ေရ အေတြ႕အႀကံဳေတြကို အဓိက ထားတဲ့ ပါစင္နယ္ ဘေလာက္ကို ေရးသားခဲ့ပါတယ္။

အဲဒီမွာ အေတြ႕အႀကံဳေတြ ခရီးသြားေဆာင္းပါး နည္းပညာ ကဗ်ာနဲ႕ သတင္းေတြ ရုပ္ရွင္ေတြ အေၾကာင္း စသျဖင့္ ကိုယ့္စိတ္ထဲမွာ ေရးခ်င္တာေျပာခ်င္တာေတြကို ေရးခဲ့ပါတယ္။

3.ၿမန္မာဘေလာ့ဂါဆုိဆုိက္တီ (MBS) မွာစတင္တည္ေထာင္တဲ့သူေတြထဲမွာ ပါ၀င္တယ္ ဆုိေတာ့ MBS လႈပ္ရွားမႈေတြနဲ႔ သမုိင္းေၾကာင္းေလးကုိ ေၿပာၿပေပးပါခင္ဗ်ာ။

MBS အေနနဲ႕က စကတည္းကိုက နည္းပညာပိုမိုဖြံ႕ၿဖိဳးေရးနဲ႕ အသိပညာျမင့္မားေရးေတြကို ေဆာင္ ရြက္ ခဲ့ပါတယ္။ အထူးသျဖင့္ စီမင္နာေတြ ၀ပ္ေရွာ့ေတြလို လွဳပ္ရွားမႈေတြကို လုပ္ပါတယ္။ အခမဲ့ နည္းပညာ သင္တန္းပို႕ခ်တာေတြ ကို ၂၀၁၀ ေလာက္အထိ လုပ္ၾကပါတယ္။ တျခားေသာ လူမႈေရး လွဴဒါန္းကူညီ မႈေတြကိုလဲ တတ္အားသျဖင့္လုပ္ကိုင္ခဲ့ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ၂၀၁၀ ေနာက္ပိုင္းမွာေတာ့ MBS ပါ၀င္ သူ အမ်ားစုက သီးျခား အသင္းအဖြဲ႕ေတြအေနနဲ႕ သူတို႕သန္ရာသန္ရာ လူမႈေရးလုပ္ငန္းေတြ ကို တက္တက္ၾကြၾကြ ေဆာင္ရြက္ေနၿပီျဖစ္တာေၾကာင့္ MBS က ဘေလာက္ေဒးလို သီးျခား ေဟာေျပာပြဲ လို အျဖစ္အေနနဲ႕သာ စုစည္းျဖစ္ၾကပါတယ္။ ဒါကလတ္တေလာပါ။ မၾကာခင္မွာေတာ့ နည္းပညာ ဆိုင္ရာ လူငယ္ေတြ အတြက္ အလုပ္အကိုင္အခြင့္အလမ္းေတြကို ပိုမိုရရွိေစဖို႕ ေလ့လာဆည္းပူးစရာေတြနဲ႕ တီထြင္ ဖန္တီးမႈဆိုင္ရာေတြ တိုးတက္လာဖို႕ လုပ္ကိုင္သြားမယ့္ အေနအထားတစ္ရပ္လဲရွိပါတယ္။

MBS အေနနဲ႕ ေဒသတြင္းနဲ႕ ႏိုင္ကာတကာမွာ က်င္းပတဲ့ နည္းပညာဆိုင္ရာ၊ ဘေလာက္ဂါေတြနဲ႕သက္ ဆိုင္ရာ အစည္းအေ၀းေတြ၊ ကြန္ဖရန္႕ေတြကိုလဲ တက္ေရာက္ခဲ့ၿပီး အဲဒီက အေတြ႕အႀကံဳေတြကို ဒီမွာ ေလ်ာ္ညီတဲ့ ပံုစံနဲ႕ျဖန္႕ေ၀ပါတယ္။ ႏိုင္ငံတစ္ကာပြဲျဖစ္တဲ့ Barcamp လုိအရာေတြ သယ္လာတယ္။ ေနာက္ blogfast.asia လိုပြဲေတြလဲလုပ္ျဖစ္ပါမယ္။ MBS မွာပါ၀င္ခဲ့တဲ့ ဘေလာက္ဂါ ေတြအေနနဲ႕ အခုအခါမွာလဲ ႏိုင္ ငံတကာအဆင့္ သင္တန္းေတြ ကြန္ဖရန္႕ေတြ ဆက္လက္ၿပီး တက္ေရာက္ေလ့လာေနၾက သူေတြလဲရွိပါတယ္။ 

4.ၿမန္မာႏုိင္ငံမွာ ဘားကမ့္ (Barcamp) ေတြရဲ႕သမုိင္းေၾကာင္းနဲ႔ အစ္ကုိပါ၀င္ၿဖစ္ခဲ့ပုံ ဘယ္လုိတာ၀န္ေတြ ယူခဲ့လည္းဆုိတာေလး ေၿပာၿပေပးပါ။

အဲဒီအေၾကာင္းေလးကို ကၽြန္ေတာ့္ ဘေလာက္ www.zawzaw.com/2011/01/25/သမိုင္းထဲကဘားကမ့္၊ဘားက/  မွာလဲေရးသားခဲ့ဖူးပါတယ္။ အက်ယ္ တ၀င့္ေတာ့ မေျပာေတာ့ပါဘူး။ ကၽြန္ေတာ္တို႕က ေနရာတစ္ခုအတြက္ လုပ္ခဲ့တာ လုပ္ေနတာမဟုတ္ပါဘူး။ ကိုယ့္တိုင္းျပည္က လူငယ္က႑ ဖြံ႕ၿဖိဳး ဖို႕အတြက္ လုပ္သင့္တဲ့ အရာတစ္ခုကို ကၽြန္ေတာ္တို႕ လုပ္ေနၾကတယ္လို႕ခံယူထားပါတယ္။ ကၽြန္ေတာ္တို႕၂၀၁၀ မွာဒါကို စတင္ခဲ့ပါတယ္။ တကယ္လုပ္ကိုင္ႏိုင္မႈေတြ အတြက္ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ရတဲ့ သူေတြ အဖြဲ႕အစည္းေတြ လဲရွိပါတယ္။ ကၽြန္ေတာ့္အေနနဲ႕ကေတာ့ စတင္ခ်ိန္မွာ မတ္ကတ္တင္းအျဖစ္ ပြဲျဖစ္ေျမာက္ေရးအတြက္ ရန္ပံုေငြရွာေဖြေပးတာေတြကိုလုပ္ပါတယ္။ ေနာက္ပိုင္းမွာေတာ့ သတင္းနဲ႕ျပန္ၾကားေရးဘက္ကို ေျပာင္းၿပီး ကူညီေပးခဲ့ပါတယ္။ ဒီႏွစ္ေတာ့ ဘာတာ၀န္ယူျဖစ္မယ္လို႕မသိေသး ပါဘူး။ အခုဆို ျမန္မာျပည္ ကၿမိဳ႕ေပါင္း ၁၀ ခု ေလာက္က ဘားကမ့္ေတြ သူတို႕ကိုယ္တိုင္က်င္းပ လာတာျဖစ္လို႕ awareness ျဖစ္တာ အခုလို လုပ္ကိုင္ ေနတာ ေတြကို အရမ္း၀မ္းသာပါတယ္။

5.အစ္ကုိ လက္ရွိလုပ္ကုိင္ေနတဲ့ လူမႈေရး နည္းပညာဖြံ႔ၿဖဳိးေရးေတြ လုပ္ကုိင္ၿဖစ္တာေလးေတြလည္း ေၿပာၿပေပးပါ။

ကၽြန္ေတာ္ တခါတေလမွာ MBS အေနနဲ႕ လုပ္ကိုင္ပါတယ္။ တခါတေလမွာ ကၽြန္ေတာ့္ပါစင္နယ္အေနနဲ႕ freelance foundation Myanmar ဆိုတာေလးကို တည္ေထာင္ထားၿပီး လုပ္ကိုင္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ အမ်ားစုကို MBS အေနနဲ႕ သာလုပ္ပါတယ္။ ေဟာေျပာပြဲေတြ နဲ႕အလုပ္ရံုေဆြးေႏြးပြဲေတြကို မိုဘိုင္းေဆာ့၀ဲလ္ က႑၊ apply application software က႑ စသျဖင့္ သူ႕အပိုင္းနဲ႕သူ စိတ္၀င္စားသူေတြ လူငယ္ေတြ ပိုမိုဆံုေတြ႕ႏိုင္ေအာင္စီစဥ္ပါတယ္။ နည္းပညာဖြံ႕ၿဖိဳးဖို႕ဆိုတာ စိန္ေခၚမႈေတြ အမ်ားႀကီးရွိပါတယ္။ ဒါေတြတိုးတက္ဖို႕က တေယာက္ေကာင္းနဲ႕မရပါဘူး။ ဒီ industry တိုးတက္ဖို႕က market လိုပါတယ္။ ေဘာလံုးကန္တဲ့ေဘာလံုးသမားတစ္ဦးအတြက္ ေလ့က်င့္ဖို႕ဘဲျဖစ္ျဖစ္ ယွဥ္ၿပိဳင္ဖို႕ဘဲျဖစ္ျဖစ္ ေဘာလံုးကြင္းလိုပါတယ္။ ေနာက္ၿပီး သူတို႕အတြက္အခြင့္အလမ္းေတြဖန္တီးေပးဖို႕လိုပါတယ္။ ဒီလိုဘဲ ဒီက developer ေတြ လုပ္ငန္းငယ္ေတြအတြက္ တိုးတက္လာဖို႕ အမွန္တကယ္ နဲ႕အလွ်င္ျမန္ဆံုး ေထာက္ ပံ့ကူညီႏိုင္ဖို႕လိုပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ဒီလို အေလ့အထေတြေပၚထြက္လာဖို႕ကၽြန္ေတာ္ တတ္အားသေလာက္ႀကိဳးစား ပါတယ္။ ကၽြန္ေတာ့္အေနနဲ႕ နည္းပညာျပပြဲလို လွဳပ္ရွားမႈေတြကိုလဲ ႀကိဳးစားလုပ္ခဲ့ပါတယ္။ ကၽြန္ေတာ္က အၿမဲေျပာ ေလ့ရွိတဲ့ Lobby သက္သက္ျဖစ္ပါတယ္။ ႀကိဳးစားေဆာင္ရြက္ရမယ့္ အပိုင္းေတြလဲ အမ်ားႀကီးက်န္ပါေသးတယ္။

6. အင္တာနက္ ဂ်ာနယ္ထဲမွာ အစ္ကုိ E Government အေၾကာင္းေလးေတြ ဖတ္ရတယ္ ကၽြန္ေတာ္ႏုိင္ငံေတာ္ အစုိးရက E Government ကုိသြားေနတာ ၿဖစ္ေတာ့ ဘယ္လိုအေၿခအေနေတြ ေရာက္ၿပီး ဘယ္လုိ အခက္အခဲေတြ ရွိေနပါသလဲ။

သြားတာကေတာ့ သြားရမွာပါ။ အားနည္းခ်က္ေတြကို သိဖို႕လိုပါတယ္။ ဘာေၾကာင့္မေအာင္ျမင္ေသးတာလဲ ဆိုတာ ဒီ က႑ႀကီးကိုေမာင္းႏွင္သူေတြသိပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ဒီအမွားေတြကို ထပ္ခါထပ္ခါ မျဖစ္ေစဖို႕ဆင္ျခင္သင့္ပါတယ္။ ကိုယ့္ တိုင္းျပည္ကို တကယ္ေစတနာထားရင္ ရွဥ့္လဲေလ်ာက္သာပ်ားလဲဆြဲသာေလာက္ေတာ့ လုပ္ၾကဖို႕ တိုက္တြန္း ပါတယ္။ ကၽြန္ေတာ္တို႕ကအစိုးရကို တိုက္တြန္းေနတာပါ။ မသိေသးတာေတြကို သိေအာင္ တင္ျပတာပါ။ ဆရာလုပ္ တာလဲမဟုတ္ပါဘူး။ အခြင့္အေရးရွာတာလဲမဟုတ္ပါဘူး။ ဒီေတာ့ မွန္ကန္တဲ့ဆံုးျဖတ္ခ်က္ေတြနဲ႕ မွန္ကန္တဲ့ လုပ္ငန္ စဥ္ေတြ လုပ္ႏိုင္ဖို႕ တတ္သိပညာရွင္ေတြနဲ႕အစိုးရၾကားမွာ ပြင့္လင္းျမင္သာမႈရွိတဲ့ ဆက္ဆံေရးလိုအပ္ပါတယ္။ e-gov ကိုေဖာ္ေဆာင္ရာမွာ အဓိက က်တာကေတာ့ နည္းပညာတစ္ခုထဲမဟုတ္ပါဘူး အသိပညာနဲ႕စိတ္ဓါတ္အေျခခံေကာင္း ေတြလဲ ႀကိဳးစားျပဳျပင္ဖုိ႕လိုအပ္ပါတယ္။ အခုအေနအထားက လွ်င္ျမန္တဲ့ႏွဳန္းနဲ႕ ဒီက႑ ႀကီးကိုေျပာင္းလဲဖို႕ လုပ္ ေဆာင္ေနတာေတြ ေတြ႕ရပါတယ္။ ဌာနဆိုင္ရာေတြကလဲ လိုက္မွီဖို႕လိုသလိုျပည္သူလူထုကလဲပူးေပါင္းပါ၀င္ႏိုင္ဖို႕ လိုအပ္ပါတယ္။ ျပင္ကက လုပ္ထံုးလုပ္နည္းေတြကုိ digitize လုပ္တဲ့အခါ မွာ ၾကန္႕ၾကာမႈေတြကို အမ်ားႀကီး ေလ်ာ့ ခ်ေပးႏိုင္ဖို႕လိုပါတယ္။ အျပင္က ေဖာင္ျဖည့္တာေလာက္ကို အင္တာနက္ကတဆင့္ျဖည့္ခိုင္းတာဘဲရွိၿပီး က်န္တာ ေတြကို အျပင္မွာ လိုက္လုပ္ေနရရင္ ဒါ မစားသာပါဘူး။ အခ်ိန္ကုန္တာဘဲရွိပါတယ္။ တခ်ိဳ႕လုပ္နည္းလုပ္ဟန္ ေတြကို ေျပာင္းလဲသင့္ပါတယ္။

7။ တယ္လီဖုန္းေတြ ေစ်းက်လာတာေရာ အင္တာနက္အရင္းအၿမစ္ေတြ ၾကြယ္၀လာတာေၾကာင့္ ေလာေလာဆယ္ ၿပည္သူတခ်ဳဴိတစ္၀က္က အရင္ကထက္စာရင္ အင္တာနက္ သုံးစြဲ လာႏုိင္ၾကပါၿပီ သူတုိ႔ အင္တာနက္သုံးစြဲမႈေၾကာင့္ လူမႈေရး စီးပြားေရး ပညာေရးဆုိင္ရာ အက်ဳိးၿဖစ္ထြန္းမႈေတြ ပုိမုိမ်ားၿပားလာပါသလား။

လံုး၀ေသခ်ာပါတယ္။ တစံုတရာေသာေျပာင္းလဲမႈအတြက္ ဒါကတြန္းအားတစ္ရပ္ျဖစ္လာမွာပါ။ မိုဘိုင္းဖံုးသံုးတဲ့ သူ ဘယ္ေလာက္ဘဲမ်ားမ်ား၊ ၀န္ေဆာင္မႈေတြေကာင္းေကာင္းမေပးႏိုင္ရင္ အလကားဘဲ၊ ပညာေရးေတြ e-gov ေတြ ဆိုတာ အေျပာဘဲျဖစ္သြားမွာ။ တယ္လီဖုန္းေစ်းက်တာ တစ္ခုထဲက အေျဖမဟုတ္ေသးပါဘူး။ အင္တာနက္ရရွိ မႈတစ္ခုထည္းကလဲအေျဖမဟုတ္ပါဘူး။ ဒီပစၥည္းေတြကို အသံုးခ်ႏိုင္တဲ့ အသံုးျပဳႏိုင္တဲ့ ၀င္ေငြနဲ႕ အသိပညာ ေတြ လဲရွိဖို႕လိုအပ္ပါတယ္။ သိပ္ေမွ်ာ္လင့္ထားစရာ မဟုတ္ေပမယ့္ ျဖစ္ေတာ့ျဖစ္လာဦးမယ့္ အေျပာင္းအလဲ တစ္ရပ္ နဲ႕ စိန္ေခၚမႈျဖစ္လာမွာပါ။ ေစ်းေပါတဲ့ စမတ္ဖံုးေတြကလဲ အင္တာနက္ကို သံုးႏိုင္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ အင္တာနက္ရဲ႕ အက်ိဳးရွိမႈကို လက္ေတြ႕ နယ္ပယ္မွာ ဘယ္လိုသံုးမလဲဆိုတာအတြက္ အစိုးရရဲ႕ e-gov ဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္မႈကလဲ အမ်ားႀကီးပါ၀င္ေနပါတယ္။

ကၽြန္ေတာ္တို႕ေတြ ေနာက္ ၃ ႏွစ္အတြင္းေတာ့ မိုဘိုင္းဖုန္းကေန စာသင္တာေတြ ဘာေတြ တကယ္မလုပ္ႏိုင္ ေသးဘူးလို႕ကၽြန္ေတာ္ထင္ပါတယ္။ အေျခခံအေဆာက္အဦးနဲ႕လူသားအေျခခံအရင္းအျမစ္ေတြအားနည္း လြန္း ေနပါတယ္။ ဆိုလိုတာက ကၽြန္ေတာ္တို႕ လူသားအေျခခံအေဆာက္အဦးရဲ႕အသိပညာေတြကို တိုးတက္ေစမယ့္ နည္းလမ္းအခ်ိဳ႕ကိုရွာႀကံျဖတ္သန္းရဦးမွာပါ။ ေနာက္တခ်က္က ဘာနည္းျပာနဲ႕သံုးထားတဲ့ ဖံုးဘဲျဖစ္ျဖစ္ ကိုယ့္ ျမန္မာစာ ကိုေပၚလြင္ေအာင္ တင္ျပႏိုင္စြမ္းမရွိေသးရင္ လဲ အားနည္းခ်က္ျဖစ္ေနမွာပါ။ စံခ်ိန္စံညႊန္းတစ္ခု လိုေန ပါတယ္။ ဥပမာ SMS တစ္ခုသံုးတာကို ဘယ္ဖံုးအမ်ိဳးအစား ဘယ္လိုနည္းပညာသံုးထားသံုးထား တစ္ညီတစ္ညြတ္ ထဲ ျမင္ရမယ့္ စာသားေတြျဖစ္လာဖို႕လိုကိုလိုအပ္ေနပါတယ္။

8. အုိင္တီနယ္ပါယ္မွာေကာ အစုိးရ၀င္ေရာက္စြက္ဖက္မႈ ဒါမွမဟုတ္ ေနာက္ကြယ္က ၾကဳိးကုိင္မႈေတြ ထိန္းခ်ဳပ္မႈေတြ ရွိေနဆဲလားခင္ဗ်ာ

ဒါကအခ်ိဳ႕အတြက္ေတာ့ဟုတ္တယ္ အခ်ိဳ႕အတြက္ေတာ့မဟုတ္ဘူး ဆိုရမယ္။ ဥပမာ- ႏိုင္ငံရပ္ျခား နဲ႕ခ်ိတ္ဆက္ လုပ္ကိုင္မယ့္ လုပ္ငန္းငယ္တစ္ခုအတြက္ ျပည္တြင္းက အိုင္စီတီ အသင္းအဖြဲ႕ေတြရဲ႕အသိအမွတ္ျပဳမႈ လိုအပ္ေနတဲ့ ကိစၥရပ္ေတြ အတြက္ ကိုင္တြယ္မႈေတြ မွာအားနည္းခ်က္ေတြရွိေနတာေတြက အတားအဆည္းတစ္ခုလို ျဖစ္ေနတတ္ တာမ်ိဳးေတြ။ ဒါကလဲ လုပ္ငန္းရွင္နဲ႕အသင္းအဖြဲ႕ေတြၾကားက ပြင့္လင္းျမင္သာတဲ့ ဆက္ဆံေရးေတြ မရွိတဲ့ အားနည္း ခ်က္၊ အမ်ားစုက ဒီလိုအသင္းအဖြဲ႕ေတြနဲ႕မဆက္ဆံလိုတဲ့ အားနည္းခ်က္ေတြေၾကာင့္ျဖစ္တာေတြရွိပါတယ္။ ဒီလို အသင္းအဖြဲ႕ေတြကိုလဲ ဥပေဒအရဖြဲ႕စည္းထားတာေၾကာင့္ အစိုးရပိုင္းရဲ႕ လႊမ္းမိုးမႈေတြ ရွိေနေသးတာေတြ ကလဲ ထိန္းခ်ဳပ္မႈကို ရွိေနေစပါတယ္။ အဲဒီအသင္းအဖြဲ႕ေတြရဲ႕ အမွန္တကယ္ လုပ္ႏိုင္စြမ္းကို က်ဆင္းေစတယ္ အရွိန္ ေလ်ာ့ေစပါတယ္။ နည္းပညာဆိုင္ရာ အသင္းအဖြဲ႕ႀကီးေတြမွာ တကယ္ကို ေစတနာနဲ႕ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲ လိုသူ ေတြရွိ ေနတာကို ကၽြန္ေတာ္ယံုၾကည္ပါတယ္။

ကၽြန္ေတာ့္အလိုကေတာ့ ဒီက နည္းပညာဆိုင္ရာအသင္းအဖြဲ႕ေတြကို လြတ္လပ္တဲ့အဖြဲ႕အစည္းေတြအျဖစ္လုပ္ကိုင္ ခြင့္ျပဳလိုက္ရင္ Industry တိုးတက္ဖို႕အတြက္ပိုျမန္သြားမယ္လို႕ထင္ပါတယ္။ ၀န္ႀကီးဌာနက တိုက္ရိုက္ခ်ဳပ္ကိုင္ တာမဟုတ္ေပမယ့္ အထိန္းအကြက္ေအာက္မွာ ရွိေနပါတယ္။ ဆက္သြယ္ေရးဥပေဒေပၚေပါက္ၿပီးေနာက္ မွာ နည္းပညာပိုင္းလုပ္ကိုင္ေဆာင္ရြက္ရမယ့္ လုပ္ငန္းေတြအတြက္ ပိုမိုအခြင့္အေရးရွိလာေပမယ့္ အခ်ိဳ႕အရာေတြ အတြက္ အစိုးရပိုင္းလႊမ္းမိုးမႈေတြ ရွိေနတယ္လို႕ အမ်ားစုက သံသယ ျဖစ္ေနဆဲပါ။ ဥပမာ အားလံုးေသာ အင္တာနက္ ဆိုင္ရာ ေတြကို တေနရာထဲက ျဖတ္သန္းသြားရမယ္ဆိုတာမ်ိဳးေတြပါ။ ဥပေဒ နည္းဥပေဒေတြ ၿငိမ္တဲ့အထိ ေစာင့္ ၾကည့္႕ဖို႕လိုပါေသးတယ္။ လတ္တေလာမွာေတာ့ အမ်ားႀကီးလြတ္လပ္ေနတာေပါ့။ ၾကားကာလ ျဖစ္ေနတာဆိုေတာ့  တရား၀င္တယ္မ၀င္တယ္ အေသအခ်ာ မသိရေပမယ့္ ျပည္တြင္းမွာ အင္တာနက္ဖံုးေခၚဆိုေပးတဲ့၀န္ေဆာင္မႈေတြ အင္တာနက္ေပၚက ျဖတ္သန္းတဲ့ေငြေၾကးဆိုင္ရာေဆာင္ရြက္မႈေတြ ဒါေတြရွိေနတာဘဲ။ ဘယ္သူကမွ အေရးတစ္ယူလုပ္တာမ်ိဳးမရွိ ေသးပါဘူး။ ေနာက္တခုက PAC လိုင္စင္လိုအရာေတြ မွာ ခုထက္ ေလ်ာ့ေပးရမယ့္ အရာ ေတြ ရွိတယ္။ မဟုတ္ရင္ စည္ပင္လိုင္စင္အေနနဲ႕ဘဲထားၿပီး ျဖတ္သိမ္းပစ္သင့္တယ္။

9.အင္တာနက္လြတ္လပ္ခြင့္အေပၚမွာ ၿပည္သူလူထုက ဘယ္လုိအေၾကာင္းအရာ အခ်က္အလက္မ်ဳိးေတြမွာ အမ်ားဆုံးသုံးစြဲပါသလဲ

အင္တာနက္လြတ္လပ္ခြင့္ဆိုတာကို မရွင္းၾကတာပါ။ ေခၚသမွ် website တိုင္းပြင့္ေနရင္ ဒါက လြတ္လပ္ေနၿပီလို႕ ယူဆေနတာ မွားေနပါတယ္။ အင္တာနက္လြတ္လပ္ခြင့္က အသံုးျပဳသူနဲ႕၀န္ေဆာင္မႈေပးသူ ေတြကို ဥပေဒအရ အကာ အကြယ္ေပးမႈေတြ ေတာင့္တင္းတာမ်ိဳးပါ။ လူတစ္ဦးျခင္းရဲ႕ လြတ္လပ္ခြင့္နဲ႕ရာဇ၀တ္မႈေတြၾကားက ခ်ိန္ခြင္လွ်ာ ကိုထိန္းညွိတဲ့အရာမွာ မွန္ကန္တယ္ အားေကာင္းတယ္ဆိုတာမ်ိဳးေတြကိုေျပာတာ။ ရင္တထိတ္ထိတ္နဲ႕သံုးစြဲေနရ တာကိုက လြတ္လပ္ခြင့္မရွိပါဘူး။ ဥပမာ ခင္ဗ်ား ဂ်ီေမး ကိုအသံုးျပဳေနတာေတြ၊ လက္ကိုင္ဖုန္းက အခ်က္အလက္ေတြ ကို တျခားလက္ကိုင္ဖုန္းကို ႀကိဳးမဲ့စနစ္တစ္ခုခုသံုးၿပီး လႊဲေျပာင္းေပးတာ ရယူတာေတြ၊ ႏိုင္ငံရပ္ျခားက ၀န္ေဆာင္ေပးတဲ့ VOIP စနစ္တစ္ခုခုကို သံုးစြဲေနတာေတြက လက္ရွိ ျပဌာန္းခ်က္ေတြနဲ႕ ကိုက္ညီရဲ႕လား ဆိုတာ ျပန္ၾကည့္ရေတာ့မွာပါ။ အင္တာနက္ကို ရယူသံုးစြဲရာမွာ ေစ်းႀကီးေနတာေတြ ေကာင္းမြန္တဲ့ ၀န္ေဆာင္မႈကို ထိုက္တန္စြာ မရရွိတာေတြကလဲ ဒီမွာ အက်ံဳး၀င္ပါတယ္။ အထူးသျဖင့္ ေခတ္နဲ႕ေလွ်ာ္ညီမႈမရွိတဲ့ ဥပေဒေတြ ကို ျပင္ဆင္ ျဖတ္သိမ္းျခင္းမရွိဘဲနဲ႕ ဒါကို လြတ္လပ္လာပါၿပီလို႕ ဘယ္လိုမွ ဆိုလို႕မရပါဘူး။ ေနာက္တစ္ခ်က္က အြန္ လိုင္း မွာ ေရးခ်င္ရာေရး ဘာတာ၀န္မွမယူ၊ ဒါေတြကို ထိန္းသိမ္းေဆာင္ရြက္ရာမွာ အားနည္းေနတာကလဲ လြတ္လပ္ ခြင့္ေတြကို ထိပါးေနတာနဲ႕တူပါတယ္။ လြတ္လပ္တယ္ဆိုတာ တာ၀န္ယူမႈ တာ၀န္ခံမႈ ဆိုတဲ့ အပိုင္း က်င့္၀တ္ အပိုင္း ေတြနဲ႕ ဥပေဒကိုေလးစားလိုက္နာနာ ဥပေဒက မွန္ကန္စြာ ဆံုးျဖတ္ေပးႏိုင္တာေတြလဲ ပါ၀င္ပါတယ္။ ၿပီးေတာ့ နည္းပညာ ပိုင္းမွာဆို ဆိုက္ဘာတိုက္ခိုက္မႈလို အရာေတြ၊ တစ္ဦးျခင္းကိုဘဲျဖစ္ျဖစ္ အစိုးရကိုျဖစ္ျဖစ္ လုပ္ငန္း ေတြကို ျဖစ္ျဖစ္ ထိခိုက္နစ္နာလာတာေတြရွိလာရင္ တန္ျပန္ ထိန္းခ်ဳပ္ အေရးယူေပးႏိုင္မယ့္ ဥပေဒ နဲ႕နည္းပညာရွင္ေတြ ပိုၿပီး အားေကာင္းေမာင္းသန္ျဖစ္လာဖို႕လိုပါတယ္။ စိုးရြံ႕စရာ ရွိေနသမွ် ကာလပတ္လံုး လြတ္လပ္တယ္လို႕ေျပာလို႕မရ ပါဘူး။ အမ်ားစုက ေတာ့ လြတ္လပ္မႈကို မွားယြင္းစြာ ဖြင့္ဆုိသံုးစြဲေနတာ အႏၱရာယ္ျဖစ္ေစပါတယ္။ တကယ္ေတာ့ လြတ္ လပ္စြာေရးသားေဖာ္ျပ ပံုႏွိပ္ႏိုင္တယ္ဆိုတဲ့ အေျခခံလူ႕အခြင့္အေရး ကိုလဲ ထိပါးခံတာ မျဖစ္ေစဘဲ တာ၀န္ယူ မႈတာ၀န္ခံမႈ အပိုင္းေတြကို အခုထက္ ပညာေပးမႈေတြ လုပ္သင့္ပါေသးတယ္။

10. ေနာက္ဆုံးေမးခြန္းပါ ... အစ္ကုိ႔အေနနဲ႔ေကာ အုိင္တီနယ္ပယ္ကုိ စီမံခန္႔ခြဲခြင့္ရရင္ ဘယ္လုိ စီမံခန္႔ခြဲဖုိ႔အၾကံဥာဏ္ေတြရွိပါလည္းခင္ဗ်ာ

ကၽြန္ေတာ္တို႕အေနနဲ႕ အထက္မွာေျပာသလို ဥပေဒေရးရာေတြနဲ႕ နည္းပညာ အားေကာင္းလာဖို႕ ျပင္ပ ပညာရွင္ ေတြ လူငယ္ေတြကို မ်ားမ်ားထိေတြ႕ မ်ားမ်ားပံ့ပိုးခ်င္ပါတယ္။ ပညာေရးက႑ မွာ smart school လို ရိုးရွင္းလြယ္ကူတဲ့ ပံုစံု ေတြနဲ႕ အေျခခံပညာေရာ နည္းပညာေတြကိုပါ ပိုင္ပိုင္ႏိုင္ႏုိင္ျဖစ္လာေအာင္ အျမန္ဆံုး ျပျပဳခ်င္ပါတယ္။ မွ်တၿပီး လြတ္ လပ္တဲ့ ယွဥ္ၿပိဳင္ႏိုင္စရာေစ်းကြက္ျဖစ္ေစဖို႕ လုပ္ငန္းငယ္ေတြအတြက္ ေခ်းေငြနဲ႕အရင္းအႏွီးေတြ ရေအာင္ ႏိုင္ငံ တစ္ ကာနဲ႕ ၊ သက္ဆိုင္ရာ၀န္ႀကီးဌာန ေတြ ျပင္ပ အဖြဲ႕အစည္းေတြနဲ႕ ပြင့္လင္းျမင္သာမႈရွိရွိ ပူးတြဲလုပ္ေဆာင္သြားခ်င္တယ္။ သုေတသန နဲ႕ဖြံ႕ၿဖိဳးေရး အတြက္ အေလ့အထ ျဖစ္လာေအာင္ R&D center ေတြ တိုး တက္တည္ေထာင္ပါမယ္။ developer ေတြ စုေ၀းႏိုင္တဲ့ ေနရာေတြ အလုပ္အကိုင္ဖန္တီးႏိုင္မယ့္ တီထြင္ ဖန္ တီးမႈ ကိုအားေပးမယ့္ ရပ္၀န္းေတြကို ၿမိဳ႕ႀကီးတိုင္းမွာ ရွိလာေအာင္ စိတ္၀င္စားတဲ့ လုပ္ကိုင္လိုသူေတြကို ပံ့ပိုးခ်င္ပါတယ္။ ေဒသဆိုင္ရာ အစိုးရေတြ ကို ဒီလို ေနရာေတြေပၚထြက္လာေစဖို႕ တိုက္တြန္းမယ္။ e-gov ဖြံ႕ၿဖိဳးလာဖို႕အတြက္ စံခ်ိန္စံညႊန္းတစ္ခုၾကားမွာ ၀န္ႀကီးဌာန တိုင္းကို အျပန္အလွန္ယွဥ္ၿပိဳင္မႈျဖစ္ေစမယ့္ ပံုစံနဲ႕ လူထုကို အေကာင္းဆံုး၀န္ေဆာင္ႏိုင္ေစဖို႕ အစိုးရႏၵယား တစ္ခုလံုး လွ်င္ျမန္စြာလည္ပတ္ေစဖို႕ စီစဥ္ခ်င္ပါတယ္။ ဒါေတြ အားလံုးက အဖြဲ႕အစည္းအားေကာင္းဖို႕လိုပါတယ္။ အဖြဲ႕အစည္းအားေကာင္းတယ္ဆိုတာ အဖြဲ႕ေတြ မ်ားေန တာကိုေျပာတာမဟုတ္ဘဲ က်စ္လစ္ၿပီး တ ကယ္လုပ္ႏိုင္ကိုင္ႏိုင္တဲ့ အဖြဲ႕အစည္းေတြကို ဆိုတာပါ။

ၿပီးတဲ့အခါ နည္း ပညာ စစ္စစ္ ေတြကို ျပသတဲ့ ျပပြဲေတြ ၿပိဳင္ပြဲေတြ ကို က်င္းပခ်င္ပါတယ္။ ႏိုင္ငံတကာက တကၠသိုလ္ ေတြ ကုမၸဏီေတြ ကိုဖိတ္ၾကားၿပီး ဒီမွာ ျပခ်င္ပါတယ္။ ကၽြန္ေတာ္တို ႏိုင္ငံက ေက်ာင္းသားေတြ လူငယ္ေတြကို တီထြင္ဖန္တီးႏိုင္တဲ့ စိတ္ကူးေတြ ျဖစ္လာေစဖို႕ ဒီလို ျပပြဲေတြ ယွဥ္ၿပိဳင္မႈေတြ လိုအပ္ပါတယ္။

ခင္ဗ်ားမွာ ကြန္ပ်ဳတာ တစ္လံုး၀ယ္ခ်င္တယ္။ ေငြလဲရွိတယ္။ အခ်ိန္လဲရတယ္။ ဒါဆို တကယ္သြား၀ယ္ဖို႕ဘဲ လိုပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ အိမ္သံုးကြန္ပ်ဳတာတစ္လံုးလိုအပ္တာကို ဆာဗာကြန္ပ်ဳတာ ႀကီးေတာ့ ၀ယ္လိုက္ဖို႕ စိတ္ မကူးမိဖို႕ဘဲအေရးႀကီးပါတယ္။

11. အစ္ကုိ႔အေနနဲ႔ ၿဖည့္စြက္ေၿပာဆုိခ်င္တာေတြ ရွိခဲ့ရင္ ...။

2010 ေနာက္ပိုင္းမွာ က႑ အသီးသီးက ဖြံ႕ၿဖိဳးလာတယ္လို႕ ေျပာမရေတာင္ ေျပာင္းလဲမႈေတြ အမ်ားအျပားရွိလာ ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ နည္းပညာရပ္၀န္းမွာ ထင္သေလာက္မျဖစ္ပါဘူး။ ေျပာင္းလဲသြားတာဆိုလို႕ အရင္ ရွိရင္းစြဲ လုပ္ ငန္းႀကီးေတြ ပိုႀကီးသြားပါတယ္။ လုပ္ငန္းငယ္ေတြေတာ့ တျခားဟာေတြ ေျပာင္းလုပ္ၾကတာကို ေတြ႕ရပါတယ္။ mobile တိုးတက္လာမႈကို ေမွ်ာ္ၿပီး ျပင္ဆင္ေနတဲ့ လူငယ္အရင္းအျမစ္ေတြေတာ့ ဆက္ထြက္ေပၚလာပါတယ္။ ဒါ ေပမယ့္ တကယ့္ကို တိုးတက္ဖို႕အတြက္ အေျခခံအေဆာက္အဦး ေတြ အမ်ားႀကီးလိုေနပါေသးတယ္။ Industry တိုး တက္ဖို႕ဆိုရင္ ေစ်းကြက္ တစ္ခုျဖစ္လာေအာင္ တတ္သိနားလည္သူေတြက ဦးေဆာင္ၿပီး ဖန္တီးေပးရပါဦးမယ္။ ဒီအတြက္ အမွန္တကယ္ စြန္႕ဦးေတြ လိုပါတယ္။

နည္းပညာ တကၠသိုလ္ ကို သြားတက္မွ နည္းပညာရွင္ျဖစ္လာမွာ မဟုတ္ပါဘူး။ ၀ါသနာပါရင္ ျဖစ္ကိုျဖစ္ရပါမယ္။ အဲဒီအတြက္ သင္ၾကား သင္ယူလိုစိတ္ နဲ႕သင္ယူႏိုင္တဲ့၀န္းက်င္ေတြ ကို တည္ေဆာက္ရမွာပါ။ နည္းပညာက ၂၁ ရာစုမွာ လူသားေတြ အတြက္ ဘ၀အစိတ္အပိုင္းတစ္ခုျဖစ္လာတာေၾကာင့္ ဒါက တစ္စုတဖြဲ႕ထဲနဲ႕ဆိုင္ေနတဲ့ကိစၥ မဟုတ္ပါဘူး။ စဥ္း စားတတ္တဲ့ လူသားတိုင္းမွာ အေကာင္းဆံုးဖန္တီးႏိုင္တဲ့ အေတြးအေခၚေကာင္းေတြ အၿမဲရွိေနတယ္ဆိုတာ ယံုၾကည္ပါတယ္။ သူတို႕အိမ္မက္ကို တကယ္ဖန္တီးခြင့္ျပဳႏိုင္ဖို႕ပါဘဲ။